-
1 castrum
castrum, i, n. [kindred with casa, q. v.].I.In sing., any fortified place; a castle, fort, fortress (more rare than castellum):B.ei Grunium dederat in Phrygiā castrum, etc.,
Nep. Alcib. 9, 3; Liv. 32. 29, 4; Dig. 27, 1, 17 fin. —Esp., nom. propr.1.Castrum Altum or Album, in Hispania Tarraconensis, Liv. 24, 41, 3.—2.Castrum Inui, or simply Castrum, an ancient city of the Rutuli, near Ardea, Verg. A. 6, 775;3.called Castrum,
Ov. M. 15, 727; Sil. 8, 359. —Castrum Novum, a city on the seacoast of Etruria, Liv. 36, 3, 6; Plin. 3, 5, 8, § 51.—4.Another Castrum Novum, on the sea-coast of Picenum, now Giulia Nova, [p. 299] Plin. 3, 13, 18, § 110; also called absol. Castrum, Vell. 1, 14, 8.—5.Castrum Truentinum, a maritime city of Picenum, on the river Truentus, Cic. Att. 8, 12, B, 1;6.also called Truentum,
Plin. 3, 13, 18, § 110.—Castrum Vergium, a fortress of the Bergistani in Hispania Tarraconensis, now Berga, Liv. 34, 21, 1.—Far more freq.,II.In plur.: castra, ōrum, n. ( castra, ae, f.: castra haec vestra est, Att. ap. Non. p. 200, 30; Trag. Rel. p. 238 Rib.).A.Lit., several soldiers ' tents situated together; hence, a military camp, an encampment; among the Romans a square (quadrata);b.later, after the manner of the Greeks, sometimes circular, or adjusted to its situation,
Veg. Mil. 1, 23. It was surrounded by a trench (fossa) and a wall (vallum), and had four gates: Porta Praetoria, the front, chief gate, on the opp. side from the enemy, from which the legions marched; opp. to this, Porta Decumana (in later times Porta Quaestoria), the back gate;Porta Principalis Dextra, and Porta Principalis Sinistra, situated on the two sides of the camp,
Liv. 40, 27, 4 sq.; cf. Dict. of Antiq.—Phrases.(α).With adj.:(β).stativa,
occupied for a long time, permanent, Cic. Verr. 2, 5, 12, § 29; Caes. B. C. 3, 30; 3, 37; Sall. J. 44, 4; Tac. A. 3, 21:aestiva,
summer camp, id. ib. 1, 16; Suet. Claud. 1:hiberna,
Liv. 29, 35, 13 (more freq. absol. aestiva and hiberna, q. v.):navalia,
an encampment on the shore for protecting the fleet and the troops while landing; sometimes connected with the ships drawn to land, Caes. B. G. 5, 22 Herz.; cf. id. ib. 5, 11; Liv. 29, 35, 13;called also nautica,
Nep. Alcib. 8, 5; id. Hann. 11, 6 (cf. id. ib. § 4; Liv. 44, 39): lunata, crescent-shaped, Auct. B. Afr. 80.—With numerals:una,
Tac. A. 4, 2:bina,
Cic. Phil. 12, 11, 27; Liv. 4, 27, 3:quina,
Caes. B. C. 3, 9.—With verb:c.locum castris antecapere,
Sall. J. 50, 1; cf.:capere locum castris,
Liv. 4, 27, 3; 9, 17, 15;and montes castris capere,
Tac. A. 12, 55: castra metari, Cael. ap. Non. p. 137, 18; Caes. B. C. 3, 13, 3; Hirt. B. G. 8, 15 al.:facere,
Caes. B. G. 1, 48; Nep. Milt. 5, 2; Cic. Verr. 2, 5, 12, § 29 al.:ponere,
Caes. B. G. 2, 5; 7, 35; Nep. Hann. 5 fin.:ponere et munire,
Sall. J. 75, 7:munire,
Caes. B. G. 1, 49; Liv. 44, 39, 1:communire,
Caes. B. G. 5, 49; Liv. 23, 28, 3:castra castris conferre,
id. 10, 32, 5; 23, 28, 9:castris se tenere,
Caes. B. G. 1, 40, 8:castra movere,
to break up, to decamp, id. ib. 1, 39 fin.; also syn. with to march forth from a camp, id. ib. 1, 15 Herz.; 1, 22; 2, 2; Sall. C. 57, 3; Nep. Dat. 8, 4; id. Eum. 12 fin. et saep.—Hence, also, promovere, Caes. B. G. 1, 48:movere retro,
Liv. 2, 58, 3:removere,
id. 9, 24, 4:proferre,
Caes. B. C. 1, 81:castris castra inferre,
Enn. Trag. 201 Vahl.—Castra Praetoriana, Praetoria, Urbana or simply Castra, the barracks of the Prœtorians in the suburbs of Rome, Suet. Tib. 37; id. Claud. 21; Tac. A. 4, 2; Suet. Aug. 29; id. Claud. 36; Dig. 48, 5, 15. —d.Castrorum filius, a surname of Caligula, who was brought up in the camp, Suet. Calig. 22; Aur. Vict. Caes. 3.—So, Castrorum mater, an appellation of Faustina, the wife of the emperor Marcus Aurelius, because she accompanied him in an expedition against the Quadi, Capitol. Marc. Aur. 26.—Hence both appell. in later inscriptions as titles of the Roman emperors and empresses. —B.Esp. as nom. propr., like castrum.1.Castra Corneliana or Cornelia, on the north coast of Africa, near Utica, so called because the elder Scipio Africanus first pitched his camp there, after his landing in Africa, in the second Punic war, Caes. B. C. 2, 24; 2, 25; 2, 37; Mel. 1, 7, 2; Plin. 5, 4, 3, § 24.—2.Castra Caecilia, in Lusitania, Plin. 4, 22, 35, § 117.—3.Castra Hannibalis, a seaport town in Bruttium, Plin. 3, 10, 15, § 95.—4.Castra Pyrrhi, a place in Grecian Illyria, Liv. 32, 13, 2.—5.Castra Vetera or Vetera, a place on the Lower Rhine, now Xanthen, Tac. H. 4, 18; 4, 21; 4, 35; id. A. 1, 45.—6.Castra Alexandri, a district in Egypt, Curt. 4, 7, 2; Oros. 1, 2.—C.Meton.1.Since, in military expeditions, a camp was pitched each evening, in the histt. (esp. Livy) for a day ' s march:2.secundis castris ( = bidui itinere) pervenit ad Dium,
Liv. 44, 7, 1; so Tac. H. 3, 15; cf.:alteris castris,
Liv. 38, 13, 2; Curt. 3, 7.—So tertiis castris,
Liv. 38, 13, 11; 38, 24, 1; Tac. H. 4, 71:quartis castris,
Liv. 44, 46, 10:quintis castris,
Caes. B. G. 7, 36; Liv. 28, 19, 4:septimis castris,
id. 40, 22, 1:decimis castris,
id. 27, 32 fin.; 28, 33, 1.—Military service (hence, often opp. forum and toga), Nep. Epam. 5, 4; Vell. 2, 125, 4; Tib. 4, 1, 39:3. 4.qui magnum in castris usum habebant,
Caes. B. G. 1, 39.—Of a sheepfold, Col. 6, 23, 3.—5.Of political parties, regarded as arrayed in hostility:6.si ad interdicti sententiam confugis... in meis castris praesidiisque versaris,
Cic. Caecin. 29, 83.—Of philosophical sects:Epicuri castra,
Cic. Fam. 9, 20, 1:O castra praeclara (Epicuri)!
id. ib. 7, 12, 1; Hor. C. 3, 16, 23; Sen. Ep. 2, 4. -
2 castra
castra ōrum, n a military camp, encampment (regularly a square surrounded by a trench, and a wall with four gates): stativa, permanent: hiberna, L.: navalia, an encampment to protect a landing, Cs.: nautica, N.: bina: quinis castris oppidum circumdedit, Cs.: locum castris antecapere, S.: capere locum castris, L.: castra metari, Cs.: locare, S.: communire, Cs.: movere, to decamp, Cs.: castra castris conferre, L.: castra castris convertere, Cs.: castris se tenere, Cs.: ex castris abire, S.—Meton., a day's march (since a camp was pitched each evening): secundis castris pervenit, L.: alteris castris, L.: quintis castris, Cs.—Military service: castris uti, non palaestrā, N.: in castris usum habere, Cs.— Fig., a resting-place, abode (poet.): cerea, beehives, V. — A camp, army (of contending parties or sects): Hos castris adhibe socios, secure as allies, V.: Epicuri: nil cupientium, the party, H.* * *camp, military camp/field; army; fort, fortress; war service; day's march -
3 striga
Irow/strip/swath; (of cut grain/hay); lengthwise furrow; side-avenue (in military camp); space between squadronsIIevil spirit (supposed to howl at night); vampire; hag/witch (harms children); side-avenue (in military camp); space between squadrons -
4 castra
-
5 castrum
castrum ī, n [SCAD-], a fortified place, castle, fort, fortress: ei Grunium dederat in Phrygiā castrum, N.—Plur.* * *fort/fortress; camp (pl.), military camp/field; army; war service; day's march; castle, fortress; (fortified) towncastrum doloris -- catafalque/coffin platform
-
6 canaba
Ihut; hovelIIsettlement of traders/discharged soldiers (pl.) near Roman military camp/fort -
7 castrensis
castrensis, e, adj. [castra], of or per-taining to the camp, camp-:II.ratio ac militaris,
Cic. Cael. 5, 11:arma,
Prop. 3 (4), 9, 19:consilium,
Liv. 44, 35, 4:triumphus,
id. 7, 36, 8: corona, awarded to him who first entered the enemy ' s camp, acc. to Gell. 5, 6, 17; cf. Paul. ex Fest. p. 57 Müll. (also called vallaris, v. h. v.):jurisdictio,
Tac. Agr. 9:ludi,
Suet. Tib. 72 Oud.:jocus,
id. Calig. 9:vigilia,
Plin. 10, 21, 24, § 46: exsilium. sarcastically, for military service, Just. 14, 4, 14: verbum, a military phrase (e. g. conterraneus, copiari, q. v.), Plin. praef. § 1 Sill.; Gell. 17, 2, 9:pensa,
Prop. 4 (5), 3, 33:peculium,
obtained in military service, Dig. 49, 17, 11 v. peculium: creditores, who have a claim against the soldier ' s pay, ib. 49, 17, 7.—Subst.: castrensis, is, m.A.A soldier in the camp:B.quietem omnibus castrensibus dare,
Front. Strat. 2, 5, 30.—A high officer of the imperial court of Constantinople, Cod. Th. 6, 32, 1; 12, 1, 38. -
8 agger
agger, ĕris, m. [ad-gero].I.Things brought to a place in order to form an elevation above a surface or plain, as rubbish, stone, earth, sand, brushwood, materials for a rampart, etc. (in the histt., esp. Cæs., freq.; sometimes in the poets): ab opere revocandi milites, qui paulo longius aggeris petendi causā processerant, Caes. B. G. 2, 20:II.aggere paludem explere,
id. ib. 7, 58; cf. id. ib. 7, 86:longius erat agger petendus,
id. B. C. 1, 42; 2, 15 al.:superjecto aggere terreno,
Suet. Calig. 19; cf. id. ib. 37:implere cavernas aggere,
Curt. 8, 10, 27:fossas aggere complent,
Verg. A. 9, 567: avis e medio aggere exit, from the midst of the pile of wood, Ov. M. 12, 524.— But far oftener,Esp.A.The pile formed by masses of rubbish, stone, earth, brushwood, etc., collected together; acc. to its destination, a dam, dike, mole, pier; a hillock, mound, wall, bulwark, rampart, etc.; esp. freq. in the histt. of artificial elevations for military purposes: tertium militare sepimentum est fossa et terreus agger, a clay or mud wall, Varr. R. R. 1, 14, 2: aggeribus niveis ( with snow-drifts) informis Terra, Verg. G. 3, 354:B.atque ipsis proelia miscent Aggeribus murorum, pleon. for muris,
id. A. 10, 24; cf. id. ib. 10, 144:ut cocto tolleret aggere opus, of the walls of Babylon,
Prop. 4, 10, 22.— A dike of earth for the protection of a harbor (Ital. molo), Vitr. 5, 12, 122; Ov. M. 14, 445; 15, 690.— A causeway through a swamp:aggeres umido paludum et fallacibus campis imponere,
Tac. A. 1, 61.— A heap or pile of arms:agger armorum,
Tac. H. 2, 70.— Poet., for mountains:aggeres Alpini,
Verg. A. 6, 830; so,Thessalici aggeres,
i. e. Pelion, Ossa, Olympus, Sen. Herc. Oet. 168.— A funeral pile of wood, Ov. M. 9, 234, and Sen. Herc. Fur. 1216.— A heap of ashes:ab alto aggere,
Luc. 5, 524 Weber.— A high wave of the sea:ab alto Aggere dejecit pelagi,
Luc. 5, 674:consurgit ingens pontus in vastum aggerem,
Sen. Hippol. 1015 (cf.:mons aquae,
Verg. A. 1, 105).—In milit. lang.1.A mound erected before the walls of a besieged city, for the purpose of sustaining the battering engines, and which was gradually advanced to the town; cf. Smith's Dict. Antiq., and Herz. ad Caes. B. G. 2, 12:2.aggere, vineis, turribus oppidum oppugnare,
Cic. Fam. 15, 4; id. Att. 5, 20:esset agger oppugnandae Italiae Graecia,
id. Phil. 10, 9:celeriter vineis ad oppidum actis, aggere jacto turribusque constitutis, etc.,
Caes. B. G. 2, 12:jacere,
to throw up, Sall. J. 37, 4; so Vulg. Isa. 29, 3:aggerem exstruere,
Caes. B. G. 2, 30:instruere,
id. ib. 8, 41:promovere ad urbem,
to bring near to the city, Liv. 5, 7.— Hence, poet.: stellatis axibus agger Erigitur, geminasque aequantis moenia turres Accipit, a mound is built provided with wheels (for moving it forwards), Luc. 3, 455; imitated by Sil. 13, 109.—Since such aggeres consisted principally of wood, they could be easily set on fire, Caes. B. C. 2, 14: horae momento simul aggerem ac vineas incendium hausit, Liv 5, 7.— Trop.:Graecia esset vel receptaculum pulso Antonio, vel agger oppugnandae Italiae,
rampart, mound, Cic. Phil. 10, 4: Agger Tarquini, the mound raised by Tarquinius Superbus for the defence of the eastern part of the city of Rome, in the neighborhood of the present Porta S. Lorenzo, Plin. 3, 5, 9, § 67; cf. id. 36, 15, 24, n. 2, * Hor. S. 1, 8, 15; Juv. 5, 153; so id. 8, 43; Quint. 12, 10, 74.—Suet. uses agger for the Tarpeian rock: quoad praecipitaretur ex aggere, Calig. 27.—The mound raised for the protection of a camp before the trench (fossa), and from earth dug from it, which was secured by a stockade (vallum), consisting of sharpened stakes (valli); cf.3.Hab. Syn. 68, and Smith's Dict. Antiq.: in litore sedes, Castrorum in morem pinnis atque aggere cingit,
Verg. A. 7, 159; Plin. 15, 14, 14, § 47.—The tribunal, in a camp, formed of turf, from which the general addressed his soldiers:4.stetit aggere saltus Cespitis, intrepidus vultum meruitque timeri,
Luc. 5, 317:vix eā turre senex, cum ductor ab aggere coepit,
Stat. Th. 7, 374; cf. Tac. A. 1, 18 Lips.—A military or public road, commonly graded by embankments of earth (in the class. per. only in Verg. and Tac., and always in connection with viae, agger alone belonging only to later Lat.):viae deprensus in aggere serpens,
Verg. A. 5, 273:Aurelius agger, i. e. via Aurelia,
Rutil. Itiner. 39:aggerem viae tres praetoriae cohortes obtinuere,
Tac. H. 2, 24 and 42; 3, 21 and 23. -
9 aestīva
aestīva ōrum, n [aestivus; sc. castra], a summer camp, summer resort: praetoris, a pleasure camp.—Meton., time spent in a summer camp, a campaign: aestivorum tempus, season for military operations, S. — (Sc. loca), summer pastures for cattle. — Poet.: morbi corripiunt tota aestiva, whole pastures, i. e. flocks, V. -
10 castrēnsis
castrēnsis e, adj. [castra], of the camp, in the camp: ratio: latrocinium, i. e. open rebellion: consilium, L.: iurisdictio, Ta.: pensa, Pr.* * *castrensis, castrense ADJof/connected with camp or active military service; characteristic of soldiers -
11 bellicum
I.In gen.A.Lit.:B.ars duellica,
Plaut. Ep. 3, 4, 14:bellicam rem administrari majores nostri nisi auspicato noluerunt,
Cic. Div. 2, 36, 76; Hor. C. 4, 3, 6; Suet. Calig. 43:disciplina,
Cic. N. D. 2, 64, 161:jus,
id. Off. 3, 29, 107:virtus,
id. Mur. 10, 22:laus,
military glory, id. Brut. 21, 84; Caes. B. G. 6, 24:laudes,
Cic. Off. 1, 22, 78:gloria,
Tac. A. 1, 52:caerimoniae,
Liv. 1, 32, 5:certamina,
Flor. 4, 12, 58:ignis,
proceeding from the enemy, Liv. 30, 5, 8:tubicen,
Ov. M. 3, 705:rostra,
Tib. 2, 3, 40:navis,
Prop. 2 (3), 15, 43:turba,
id. 3 (4), 14, 13:parma,
id. 2 (3), 25, 8: nomina, appellatives obtained by valorous deeds in war (as Africanus, Asiaticus, Macedonicus, etc.), Flor. 3, 8, 1:nubes,
the misfortune of war, Claud. Laus. Seren. 196: columella. Fest. p. 27; cf. Bellona.— Hence, subst.: bellĭcum, i, n., a signal for march or for the beginning of an attack (given by the trumpet); always in the connection bellicum canere, to give the signal for breaking up camp, for an attack, for commencing hostilities: Philippum, ubi primum bellicum cani audisset, arma capturum, at the first signal will be ready to take arms, etc., Liv 35, 18, 6:simul atque aliqui motus novus bellicum canere coepit,
causes the war-trumpet to sound, Cic. Mur. 14, 30; Just. 12, 15, 11; App de Mundo, p. 71, 37.—Trop.: idem bellicum me cecinisse dicunt. aroused, incited, Cic. Phil. 7, 1, 3.—And of fiery, inflammatory discourse:II.alter (Thucydides) incitatior fertur et de bellicis rebus canit etiam quodammodo bellicum,
sounds the alarm, Cic. Or 12, 39:non eosdem modos adhibent, cum bellicum est canendum, et cum posito genu supplicandum est,
Quint. 9, 4, 11; 10, 1, 33. —Transf., poet., = bellicosus, warlike, fierce in war:Pallas,
Ov. M. 5, 46:dea,
id. ib. 2, 752; id. F. 3, 814:virgo,
id. M. 4, 754:Mars,
id. F. 3, 1:deus,
i.e. Romulus, id. ib. 2, 478:civitas,
devoted to war, Vell. 2, 38, 3.—Of animals: equorum duellica proles, * Lucr. 2, 661. -
12 bellicus
I.In gen.A.Lit.:B.ars duellica,
Plaut. Ep. 3, 4, 14:bellicam rem administrari majores nostri nisi auspicato noluerunt,
Cic. Div. 2, 36, 76; Hor. C. 4, 3, 6; Suet. Calig. 43:disciplina,
Cic. N. D. 2, 64, 161:jus,
id. Off. 3, 29, 107:virtus,
id. Mur. 10, 22:laus,
military glory, id. Brut. 21, 84; Caes. B. G. 6, 24:laudes,
Cic. Off. 1, 22, 78:gloria,
Tac. A. 1, 52:caerimoniae,
Liv. 1, 32, 5:certamina,
Flor. 4, 12, 58:ignis,
proceeding from the enemy, Liv. 30, 5, 8:tubicen,
Ov. M. 3, 705:rostra,
Tib. 2, 3, 40:navis,
Prop. 2 (3), 15, 43:turba,
id. 3 (4), 14, 13:parma,
id. 2 (3), 25, 8: nomina, appellatives obtained by valorous deeds in war (as Africanus, Asiaticus, Macedonicus, etc.), Flor. 3, 8, 1:nubes,
the misfortune of war, Claud. Laus. Seren. 196: columella. Fest. p. 27; cf. Bellona.— Hence, subst.: bellĭcum, i, n., a signal for march or for the beginning of an attack (given by the trumpet); always in the connection bellicum canere, to give the signal for breaking up camp, for an attack, for commencing hostilities: Philippum, ubi primum bellicum cani audisset, arma capturum, at the first signal will be ready to take arms, etc., Liv 35, 18, 6:simul atque aliqui motus novus bellicum canere coepit,
causes the war-trumpet to sound, Cic. Mur. 14, 30; Just. 12, 15, 11; App de Mundo, p. 71, 37.—Trop.: idem bellicum me cecinisse dicunt. aroused, incited, Cic. Phil. 7, 1, 3.—And of fiery, inflammatory discourse:II.alter (Thucydides) incitatior fertur et de bellicis rebus canit etiam quodammodo bellicum,
sounds the alarm, Cic. Or 12, 39:non eosdem modos adhibent, cum bellicum est canendum, et cum posito genu supplicandum est,
Quint. 9, 4, 11; 10, 1, 33. —Transf., poet., = bellicosus, warlike, fierce in war:Pallas,
Ov. M. 5, 46:dea,
id. ib. 2, 752; id. F. 3, 814:virgo,
id. M. 4, 754:Mars,
id. F. 3, 1:deus,
i.e. Romulus, id. ib. 2, 478:civitas,
devoted to war, Vell. 2, 38, 3.—Of animals: equorum duellica proles, * Lucr. 2, 661. -
13 duellicus
I.In gen.A.Lit.:B.ars duellica,
Plaut. Ep. 3, 4, 14:bellicam rem administrari majores nostri nisi auspicato noluerunt,
Cic. Div. 2, 36, 76; Hor. C. 4, 3, 6; Suet. Calig. 43:disciplina,
Cic. N. D. 2, 64, 161:jus,
id. Off. 3, 29, 107:virtus,
id. Mur. 10, 22:laus,
military glory, id. Brut. 21, 84; Caes. B. G. 6, 24:laudes,
Cic. Off. 1, 22, 78:gloria,
Tac. A. 1, 52:caerimoniae,
Liv. 1, 32, 5:certamina,
Flor. 4, 12, 58:ignis,
proceeding from the enemy, Liv. 30, 5, 8:tubicen,
Ov. M. 3, 705:rostra,
Tib. 2, 3, 40:navis,
Prop. 2 (3), 15, 43:turba,
id. 3 (4), 14, 13:parma,
id. 2 (3), 25, 8: nomina, appellatives obtained by valorous deeds in war (as Africanus, Asiaticus, Macedonicus, etc.), Flor. 3, 8, 1:nubes,
the misfortune of war, Claud. Laus. Seren. 196: columella. Fest. p. 27; cf. Bellona.— Hence, subst.: bellĭcum, i, n., a signal for march or for the beginning of an attack (given by the trumpet); always in the connection bellicum canere, to give the signal for breaking up camp, for an attack, for commencing hostilities: Philippum, ubi primum bellicum cani audisset, arma capturum, at the first signal will be ready to take arms, etc., Liv 35, 18, 6:simul atque aliqui motus novus bellicum canere coepit,
causes the war-trumpet to sound, Cic. Mur. 14, 30; Just. 12, 15, 11; App de Mundo, p. 71, 37.—Trop.: idem bellicum me cecinisse dicunt. aroused, incited, Cic. Phil. 7, 1, 3.—And of fiery, inflammatory discourse:II.alter (Thucydides) incitatior fertur et de bellicis rebus canit etiam quodammodo bellicum,
sounds the alarm, Cic. Or 12, 39:non eosdem modos adhibent, cum bellicum est canendum, et cum posito genu supplicandum est,
Quint. 9, 4, 11; 10, 1, 33. —Transf., poet., = bellicosus, warlike, fierce in war:Pallas,
Ov. M. 5, 46:dea,
id. ib. 2, 752; id. F. 3, 814:virgo,
id. M. 4, 754:Mars,
id. F. 3, 1:deus,
i.e. Romulus, id. ib. 2, 478:civitas,
devoted to war, Vell. 2, 38, 3.—Of animals: equorum duellica proles, * Lucr. 2, 661. -
14 praeficio
prae-fĭcĭo, fēci, fectum, 3, v. a. [facio], to set over any thing (as officer, superintendent, leader, etc.), to place in authority over, place at the head, appoint to the command of.I.Lit. (freq. and class.; cf.:II.praepono, praefero): te cum securi caudicali praeficio provinciae,
Plaut. Ps. 1, 2, 25:praefeci rure recte qui curet tamen,
id. Cas. 1, 1, 17:aliquem pecori,
Cic. Planc. 25, 62:certum magistratum alicui procurationi,
id. Leg. 2, 26, 66:imperatorem bello,
id. Imp. Pomp. 16, 49:tantis rebus,
id. ib. 10, 27:legatos legionibus,
Caes. B. G. 5, 24:pontifices sacris,
Cic. Rep. 2, 14, 26:aliquem sacerdotio Neptuni,
Plin. 9, 8, 8, § 27:libertos rationibus, libellis et epistulis,
Tac. A. 6, 8:aliquem provinciae,
id. ib. 13, 46;2, 4: aliquem classi,
Nep. Milt. 4, 1; Liv. 35, 42 et saep.:lucis Avernis,
Verg. A. 6, 118:Juno sacris praefecta maritis,
Ov. H. 12, 87:in eo exercitu inimici mei fratrem praefecerat,
had given him a command, Cic. Sest. 18, 41. —Trop., to set over, etc. (rare): nec locus nec materia invenitur, cui divinationem praeficere possimus, Cic. Div. 2, 4, 12. —Hence, as subst.: praefectus, i, m., an overseer, director, president, chief, commander, prefect.A.In gen.:B.gumnasi praefecto poenas pendere,
Plaut. Bacch. 3, 3, 22:villae,
Varr. R. R. 1, 17 fin.:tu (censor) es praefectus moribus,
Cic. Clu. 46, 129; cf.:praefectus morum,
Nep. Hamilc. 3, 2:nec vero mulieribus praefectus praeponatur,
Cic. Rep. 4, 6, 16 (Non. 499, 13); cf. Plaut. Aul. 3, 5, 30:cum praefectus custodum quaesisset, etc.,
Nep. Eum. 11, 1:his utitur quasi praefectis libidinum suarum,
Cic. Red. in Sen. 6, 15.—In partic., as a title of particular civil or military officers, a president, superintendent, commander, governor, etc.:praefectus aerarii or aerario,
a treasurer, Plin. Ep. 3, 4, 2; id. Pan. 92; Gell. 13, 24, 30; Capitol. Gord. 4: annonae, a superintendent of grain or of the markets, Tac. A. 11, 31; Inscr. Orell. 1084; 1186; 1091;3169: castrorum or castris,
an officer who attended to the pitching of the camp and all matters connected therewith, a quartermaster, Vell. 2, 112, 6; 119, 4; 120, 4; Tac. A. 14, 37; 1, 20; cf. Veg. Mil. 2, 10:classis,
an admiral, Cic. Verr. 2, 5, 34, § 89; Liv. 26, 48; 36, 20; 42; Flor. 3, 7; afterwards also for a captain of a ship, Tac. H. 3, 12; Veg. Mil. 4, 32; Inscr. Orell. 3596;who was formerly called praefectus navis: dextrum cornu praefectos navium ad terram explicare jubet,
Liv. 36, 44; Flor. 2, 5: fabrūm, in the army, a superintendent of the military engines, chief engineer, Caes. ap. Cic. Att. 9, 7, C, 2; id. B. C. 1, 24, 4; Nep. Att. 12, 4; Vell. 2, 76, 1; Plin. 36, 6, 7, § 48; Inscr. Orell. 4906;in the free towns and colonies,
a superintendent of public works, ib. 516: equitum, a commander of the cavalry, as we say, a colonel or general of cavalry, Hirt. B. G. 8, 12; Vell. 2, 24, 1;called also simply praefectus,
Caes. B. G. 1, 39; 3, 7; Cic. Fam. 3, 8, 7; cf.cohortium,
Sall. J. 46, 7: legionis, in the time of the emperors, the same that was previously called legatus legionis, a commander of the legion, i. q. our colonel, Tac. H. 1, 82; Suet. Claud. 12; id. Galb. 11; 14; id. Calig. 56; id. Ner. 21; Inscr. Grut. 465, 2; cf. Veg. Mil. 2, 9:praefectus regis or regius,
a commander-in-chief, generalissimo, Liv. 36, 11; Sall. J. 46, 5; Nep. Alcib. 5, 2; id. Ages. 2, 3; cf. Flor. 3, 5; 11:praefectus praetorio and praetorii, in the time of the emperors,
a commander of the imperial body - guard, pretorian prefect, Tac. A. 1, 24; id. H. 1, 13; 19; Dig. 1, 11 et saep.; in later times, a governor of a province of the Roman empire: praefectus urbi or urbis, governor of the city of Rome, in the times of the republic, appointed only to represent the consul during the latter's absence; under the emperors, a perpetual office with a particular jurisdiction, Varr. ap. Gell. 14, 7; Tac. A. 6, 10; 11; Plin. 11, 38, 90, § 223; Suet. Aug. 33; Inscr. Orell. 3153 sq.:vigilum or vigilibus,
a captain of the watch, Dig. 1, 15, 3; 47, 2, 58; Inscr. Orell. 801; 1088; 1929:Aegypti,
the governor of the province of Egypt, Suet. Aug. 18; 66; id. Vesp. 6; Dig. 1, 17; Inscr. Orell. 709; 3651; so,Lydiae, Ioniae, totiusque Phrygiae,
Nep. Dat. 2, 5:Alpium,
Plin. 10, 48, 68, § 134; Inscr. Grut. 287, 7. -
15 signum
signum, i, n. [perh. Sanscr. sag-, to cling to, adhere; cf. sigilla].I.In gen., a mark, token, sign, indication (very frequent in all styles and periods; cf.II.insigne): meo patri torulus inerit aureus Sub petaso: id signum Amphitruoni non erit,
Plaut. Am. prol. 145 sq.:ut eam (nutricem) adducam et signa ostendam haec, i. e. crepundia,
Ter. Eun. 4, 7, 38; 5, 3, 5:ut fures earum rerum, quas ceperunt, signa commutant, etc.,
Cic. Fin. 5, 25, 74; so (with notae) id. de Or. 2, 41, 174; id. Lael. 17, 62; cf.:omne probabile aut signum est aut credibile... Signum est, quod sub sensum aliquem cadit et quiddam significat, quod ex ipso profectum videtur, etc.,
id. Inv. 1, 30, 47 sq.:aut pecori signum aut numeros inpressit acervis,
Verg. G. 1, 263; cf.:servitii signum cervice gerens,
Ov. M. 3, 16:jaculo mihi vulnera fecit.—Signa vides: apparet adhuc vetus ecce cicatrix,
Ov. M. 12, 444:metam Constituit signum nautis pater, unde reverti Scirent, etc.,
Verg. A. 5, 130:scutum signi gratia positum,
Quint. 6, 3, 38:signa pedum,
tracks, prints, Ov. M. 4, 543;and simply signa,
Verg. A. 8, 212 al.:oculis mihi signum dedit, Ne se appellarem,
Plaut. Mil. 2, 1, 45:dare,
Ter. Eun. 4, 7, 11:dicere deos gallis signum dedisse cantandi,
Cic. Div. 2, 26, 57 al.:signa esse ad salutem,
Ter. And. 3, 2, 2:animi pudentis signum,
id. Heaut. 1, 1, 68:color pudoris signum,
id. And. 5, 3, 7:signa doloris ostendere,
Cic. de Or. 2, 45, 190:mortis dare,
Lucr. 6, 1182:timoris mittere,
to exhibit, display, Caes. B. C. 1, 71 et saep.—With obj.-clause:magnum hoc quoque signum est, dominam esse extra noxiam,
Ter. Heaut. 2, 3, 57; Nep. Att. 17, 2.—In predic. gen. with neutr. pron.: hoc est signi;ubi primum poterit, se illinc subducet,
Ter. Eun. 4, 1, 14:id erit signi me invitum facere, quod, etc.,
Cic. Rosc. Am. 30, 83; Auct. Her. 4, 5, 8; Cato, R. R. 38, 4; 88, 2:nil tamen est signi,
Lucr. 5, 918; cf.:quid signi?
Cic. Cael. 16, 38, 2.— Hence, a surname, epithet (rare):huic signum exercitus apposuit,
Vop. Am. 6; cf. Capitol. Gord. 4.—In partic.A.In milit. lang.1.The distinctive sign of a division of an army.a.A military standard, ensign, banner (including the aquila):(β).signifero interfecto, signo amisso,
Caes. B. G. 2, 25:ut neque signiferi viam, nec signa milites cernerent,
Liv. 33, 7:Hasdrubal ut procul signa legionum fulgentia vidit,
id. 28, 14; 22, 21; Col. 9, 9, 4:inter signa militaria,
Hor. Epod. 9, 15:cum unius signi militibus pergit ire,
Liv. 33, 1:signa militaria ex proelio relata,
Caes. B. C. 3, 99; so,militaria,
id. B. G. 7, 2; Plin. 33, 33, 19, § 58.—Hence the expressions: signa sequi,
to follow the standards, to march in military order, Sall. J. 80, 2; Liv. 24, 48, 11:signa subsequi,
to keep in order of battle, Caes. B. G. 4, 26:signa observare,
Sall. J. 51, 1:signa servare,
Liv. 8, 34, 10; Veg. Mil. 1, 9:ab signis discedere,
to desert the standards, leave the ranks, Caes. B. G. 5, 16; 5, 33 fin.; id. B. C. 1, 44; Liv. 25, 20 al.; cf.:ab ordinibus signisque discedere,
Front. Strat. 1, 5, 3:signa relinquere,
to desert, Sall. C. 9, 4; Liv. 5, 6 al.:signa deserere,
Liv. 8, 34, 9: signa ferre, i. e. to break up the camp, Caes. B. G. 1, 39 fin.; 1, 40; Liv. 2, 49, 3; 10, 5 al.;for which: movere signa,
id. 1, 14, 9; 27, 2, 12; Verg. G. 3, 236; and:tollere,
Vell. 2, 61, 2; Auct. B. Alex. 57, 1;but: ferte signa in hostem,
attack, Liv. 9, 23, 13:signa constituere,
to halt, Caes. B. G. 7, 47; cf.:infestis contra hostes signis constiterunt,
id. ib. 7, 51:signa proferre,
to advance, Liv. 4, 32, 10: signa convertere, to wheel, turn, or face about, Caes. B. G. 1, 25 fin.; 2, 26: Liv. 8, 11; 2, 14; 4, 29; for which, [p. 1698] vertere signa, id. 9, 35:signa inferre (in aliquem),
to advance to the attack, make an assault, Caes. B. G. 1, 25 fin.; 2, 26; 7, 67; id. B. C. 2, 42; Cic. Phil. 5, 8, 23; Sall. J. 56, 5; Liv. 2, 53; 9, 27; 44, 12 al; cf.:signa conferre cum aliquo,
to engage with, engage in close fight, Cic. Att. 7, 5, 5; id. Pis. 21, 49;and cf.: collatis signis pugnare, superare aliquem, etc.,
Plaut. Cas. 2, 5, 44; Liv. 1, 33; 2, 50; Cic. Imp. Pomp. 23, 66; but conferre signa also means simply to bring the standards together (to one place), Caes. B. G. 7, 2; 2, 25; Liv. 37, 21:signa in laevum cornu confert,
concentrates his troops, id. 7, 15, 4:signa transferre,
to desert, Caes. B. C. 1, 24: signa convellere, to take up the standards, which had been fixed in the ground, Liv. 3, 7, 3; 3, 54, 10; 5, 37, 4; so,vellere signa,
id. 3, 50, 11; Verg. G. 4, 108:revellere signa,
Luc. 7, 77; cf.:signa figere,
to encamp, Amm. 27, 10, 9:defigere signa,
Sil. 8, 625:sub signis ducere legiones, ire, esse, etc.,
together, in order, in rank and file, Plaut. Ps. 2, 4, 71 (with ordine); Cic. Att. 16, 8, 2; Liv. 3, 51; Tac. H. 2, 14:signa hostium turbare,
to throw into disorder, Liv. 9, 73:ante signa,
before the army, id. 5, 18; 6, 7; 7, 16:post signa,
id. 2, 49.—Transf., in gen.:b.infestis prope signis inferuntur Galli in Fonteium,
Cic. Font. 20, 44 (16, 34).—Esp., the standard or ensign of single cohorts and maniples (opp. aquila, the standard of the entire legion):(β).cum fasces, cum tubas, cum signa militaria, cum aquilam illam argenteam... scirem esse praemissam,
Cic. Cat. 2, 6, 13; Galb. ap. Cic. Fam. 10, 30, 5; Suet. Calig. 14 fin. Oud.; Tac. A. 1, 18; id. H. 2, 29 fin.; Plin. 13, 3, 4, § 23; Luc. 1, 6; 1, 224 al. (cf. aquila, 2.):manipulos exercitus minimas manus quae unum sequuntur signum,
Varr. L. L. 5, § 88 Müll.—Meton., a cohort, a maniple:2.octo cohortes in fronte constituit, reliquarum signa in subsidio artius collocat,
Sall. C. 59, 2; Liv. 8, 9; 25, 23 fin.; 33, 1; 27, 14; 28, 14; Auct. B. Hisp. 18, 3.—A sign, signal; a watchword, password, given by a wind-instrument, by the tessera, or otherwise:B.signum tubā dare,
Caes. B. G. 2, 20; 7, 81:proelii committendi dare,
id. ib. 2, 21:recipiendi dare,
id. ib. 7, 52:receptui dare,
Liv. 4, 31; 26, 45; 3, 22; cf. Cic. Rep. 1, 2, 3:signum dare ut, etc.,
Liv. 2, 20; 4, 39:proelii exposcere,
Caes. B. G. 7, 19:concinere,
id. B. C. 3, 92 fin.; Liv. 30, 5; cf. Tac. A. 1, 68:canere,
Sall. C. 59, 1; id. J. 99, 1; Liv. 1, 1; 4, 31; 27, 47; Cic. Rep. 1, 3, 3 al. (v. cano).—For the chariot race:signum mittendis quadrigis dare,
Liv. 8, 40, 3: signum mittere, Enn. ap. Cic. Div. 1, 48, 107: signo Felicitatis dato, the word, watchword, Felicitas, Auct. B. Afr. 83:signum petere,
Suet. Calig. 56; id. Claud. 42; id. Ner. 9; cf.:it bello tessera signum,
Verg. A. 7, 637.— Transf.:tu illam (virtutem) jubes signum petere,
i. e. to be in subjection, Sen. Ben. 4, 2, 2.—A sign or token of any thing to come; a prognostic, symptom (cf.:C.portentum, indicium): ipse et equus ejus repente concidit: nec eam rem habuit religioni, objecto signo, ut peritis videbatur, ne committeret proelium,
Cic. Div. 1, 35, 77:medici signa quaedam habent ex venis et ex spiritu aegroti,
id. ib. 2, 70, 145; cf. Verg. G. 3, 440; 3, 503; 4, 253; Cels. 2, 3:prospera signa dare,
Ov. H. 18 (19), 152.—An image, as a work of art; a figure, statue, picture, etc. (syn.: effigies, imago, simulacrum);D.inerant (classi) signa expressa, Titani quomodo, etc.,
Naev. 2, 13: statuas deorum, exempla earum facierum, s gna domi pro supellectile statuere, Cato ap. Prisc. p. 782 P.:signum pictum in pariete,
Plaut. Merc. 2, 2, 44:signum in fano,
id. Rud. 2, 7, 2:aëna signa,
Lucr. 1, 318:ante signum Jovis Statoris concidit,
Cic. Div. 1, 35, 77:signum aeneum, marmoreum, eburneum,
id. Verr. 2, 4, 1, § 1; cf. id. Off. 1, 41, 147; Hor. Ep. 2, 1, 248:cratera impressum signis,
Verg. A. 5, 536; 5, 267; 9, 263:(vestis) auro signisque ingentibus apta,
Lucr. 5, 1428:ex ornatis aedibus per aulaea et signa,
Sall. H. 2, 23, 2 Dietsch:pallam signis auroque rigentem,
Verg. A. 1, 648:e Pario formatum marmore signum,
Ov. M. 3, 419; cf. id. ib. 5, 183;12, 398: statuas, signa, picturas commendet,
Plin. Ep. 1, 20, 5.—An image or device on a seal-ring; a seal, signet: ostendi tabellas Lentulo, et quaesivi, cognosceretne signum. Annuit. Est vero, inquam, notum signum, imago avi tui, etc., Cic. Cat. 3, 5, 10:E.(patera) in cistulā obsignata signo est,
Plaut. Am. 1, 1, 265; cf. Cic. Verr. 2, 1, 45, § 117:tabulae maximae signis hominum nobilium consignantur,
id. Quint. 6, 25:imprimat his signa tabellis,
Hor. S. 2, 6, 38:litterae integris signis praetoribus traduntur,
Cic. Cat. 3, 3, 6; Sall. C. 47, 3:signo laeso non insanire lagenae,
Hor. Ep. 2, 2, 134:volumen sub signo habere,
to have under seal, Cic. Att. 9, 10, 4; cf.:sub signo claustrisque rei publicae positum vectigal,
id. Agr. 1, 7, 21:nec pacta conventaque inpressis signis custodirentur,
Sen. Ben. 3, 15, 1:cum sol duodena peregit signa,
Ov. M. 13, 618.—A sign in the heavens, a constellation (cf. sidus):F.caeli subter labentia signa,
Lucr. 1, 2:loca caelio Omnia, dispositis signis ornata,
id. 5, 695:signorum ortus et obitus,
Cic. Inv. 1, 34, 59:signis omnibus ad idem principium stellisque revocatis,
id. Rep. 6, 22, 24:in signo leonis,
id. Div. 1, 53, 121:signorum obitus speculari et ortus,
Verg. G. 1, 257; id. A. 7, 138:signum pluviale Capellae,
Ov. F. 5, 113:ponemusque suos ad vaga signa dies,
id. ib. 1, 310:nox caelo diffundere signa parabat,
Hor. S. 1, 5, 10; cf. id. C. 2, 8, 11.—Miraculous works (eccl. Lat.), Vulg. Dan. 3, 99; id. Matt. 24, 24; id. Joan. 2, 11 et saep. -
16 apud
ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).I.A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:B.adsum apud te, genitor,
id. ib. p. 522, 32:alteram (partem) apud me adponito,
Plaut. Trin. 4, 3, 60:nunc hic apud te servio,
id. Capt. 2, 2, 62:scriptorum non magnast copia apud me,
Cat. 68, 33 Mull.:mane apud me,
Vulg. Gen. 29, 19:Advocatum habemus apud Patrem,
ib. 1 Joan. 2, 1:cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,
Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—Esp.1.a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:b.Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,
Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:hic apud me hortum confodere jussi,
id. Aul. 2, 2, 66:si commodumst, apud me, sis, volo,
Ter. Heaut. 1, 1, 110:condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?
Plaut. Trin. 1, 2, 159:Quid sibi volunt homines isti apud te?
Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:cenabis bene apud me,
Cat. 13, 1:apud me habitavit,
Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:apud te cenavit,
id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,
Vulg. Jud. 19, 9:tenet intus apud se,
Lucil. 9, 59 Mull.:Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,
Cic. Att. 5, 6:apud se fecit manere,
Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,
Cic. Cat. 3, 10:Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,
id. Phil. 1, 8:mansit apud eum quattuor mensibus,
Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:apud quem deversatus es,
Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):habitasti apud Heium Messanae,
Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:Fuisti apud Laecam illa nocte,
id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:apud Ostorium Scapulam epulatur,
Tac. A. 14, 48:apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,
id. H. 3, 74; 1, 14:Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,
Vulg. Act. 9, 43:invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,
Cic. Dom. 83:qui apud te esset eductus,
id. Quinct. 69:apud quem erat educatus,
id. Lael. 20, 75:cum alter ejus filius apud matrem educaretur,
id. Clu. 27:disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,
Tac. A. 15, 52:se apud Q. Mucium jus civile didicisse,
id. Or. 30:apud eosdem magistratus institutus,
Suet. Calig. 24:servorum manus tamquam apud senem festinantes,
Tac. H. 1, 7:in convivio apud regem,
id. A. 2, 57: Bene vale;apud Orcum te videbo,
in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,
Tac. A. 11, 27:frater apud Othonem militans,
in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),
id. ib. 2, 27:quorum sint legati apud se,
in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,
id. ib. 1, 47:dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,
at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,
at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,
Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,
Cic. Sest. 41:domi esse apud sese archipiratas dixit duos,
id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,
Cic. Verr. 1, 50:esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,
id. ib. 4, 16:nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,
id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):2.Sumne ego apud me?
Plaut. Mil. 4, 8, 36:Non sum apud me,
Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,
Ter. Heaut. 5, 1, 48:Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,
id. And. 5, 4, 34:Num tibi videtur esse apud sese?
id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):proin tu fac, apud te ut sies,
id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.a.Of civil or military affairs, before:b.cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,
Cic. Arch. 3:apud eosdem judices reus est factus,
id. Clu. 22, 59:vis de his judicari apud me?
Vulg. Act. 25, 9:accusavit fratres suos apud patrem,
ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:hoc, quod nunc apud pontifices agis,
Cic. Dom. 51; 117:istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,
id. Lig. 12:qui hanc causam aliquotiens apud te egit,
id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:(populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,
id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:tutoresne defendent apud istius modi praetorem?
Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:omnia apud praetores gererentur,
Tac. Or. 38:causam nescio quam apud judicem defendebat,
Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,
Cic. Lig. 6:apud judicem causam dicere,
id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:apud aliquem dicere,
id. Lig. 6; id. Deiot. 4:verba apud senatum fecit,
id. Verr. 2, 2, 20:habita apud senatum oratione,
Tac. A. 12, 25; 6, 8:haec apud patres disseruit,
id. ib. 2, 43; 4, 2;4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,
Cic. Verr. 4, 18:Quae est ergo apud Caesarem querella?
id. Lig. 25:isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,
id. Caecin. 38:petita multa est apud eum praetorem,
id. Verr. 1, 155:causam contra aliquem apud centumviros dicere,
id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,
Cic. Verr. 3, 120:apud eorum quem qui manumitteretur,
Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—In extra judicial cases, before:c. (α).apud hunc confessus es et genus etc.,
Plaut. Capt. 2, 3, 52:nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,
id. ib. 3, 4, 93:apud erum qui (servos) vera loquitur,
id. Am. 2, 1, 43:apud novercam querere,
id. Ps. 1, 3, 80:ego apud parentem loquor,
Cic. Lig. 30:plura fateri apud amicos,
Tac. A. 14, 62:aliquid apud aliquem laudare,
Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:aliquem apud aliquos vituperare,
Cic. Phil. 2, 11:apud quem tu etiam nos criminari soles,
id. Vatin. 29.—With verbs:(β).apud Tenedios sanctissimus deus habetur,
Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,
id. ib. 2, 126;1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,
id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:apud judicem grave et sanctum esse ducetur,
id. Q. Rosc. 6:Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,
Vulg. Gal. 3, 11:haec apud illos barbatos ridicula videbantur,
Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,
Vulg. 2 Pet. 3, 8.—With adjj.:(γ).fuisti apud pontifices superior,
Cic. Dom. 4:qui honos est apud Syracusanos amplissimus,
id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:quam clara (expugnatio) apud omnes,
id. Verr. 1, 50; 2, 50:Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,
Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,
Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:quod aeque apud bonos miserum est,
id. ib. 1, 29:quae justa sunt apud nos,
Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:tunc eritis inculpabiles apud Dominum,
ib. Num. 32, 22:si is pretio apud istum idoneus esset,
Cic. Verr. 2, 121.—With substt.:d.est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,
Cic. Verr. 1, 46:tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,
id. ib. 5, 150:qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,
id. ib. 2, 111:Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,
Curt. 6, 72:abominatio est uterque apud Deum,
Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,
Liv. 6, 39, 11:Sic apud animum meum statuo,
Sall. de Ord. Rep. 2:sic statuere apud animum meum possum,
Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—And simply before, in the presence of:3.id apud vos proloquar,
Plaut. Capt. prol. 6:nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,
Ter. Heaut. 3, 3, 14:se jactant apud eos, quos inviti vident,
Cic. Fl. 61:licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,
id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:plus quam apud vos commemorari velitis,
Cic. Caecin. 77:non apud indoctos loquor,
id. Pis. 68:ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,
Caes. B. G. 1, 19:quid apud magnum loquerentur Achillem,
Ov. M. 12, 163:neque raro neque apud paucos talia jaciebat,
Tac. A. 4, 7:loqui de se apud aliquem,
Cic. Att. 1, 3:mentiri apud aliquem,
Plaut. Poen. 1, 1, 24:apud aliquem profiteri,
Curt. 7, 7, 24:Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,
Cic. Mur. 61:Caesar apud milites contionatur,
Caes. B. C. 1, 7:gratias agere alicui apud aliquem,
Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,
Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:Quae fundebat apud Samson lacrimas,
Vulg. Jud. 14, 16.—Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:4.quom apud te parum stet fides,
Plaut. Ps. 1, 5, 62:Et bene apud memores veteris stat gratia facti,
Verg. A. 4, 539:At fides mihi apud hunc est,
Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:ut apud me praemium esse positum pietati scias,
id. Hec. 4, 2, 8:alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,
Vulg. Matt. 6, 1:illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,
Cic. Imp. Pomp. 46:(eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,
Caes. B. G. 2, 14:si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,
Cic. Sest. 12:Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,
id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,
id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:(servi) apud eum sunt in honore et pretio,
id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,
id. Verr. 5, 181:quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,
id. ib. 1, 42:domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,
id. Clu. 154; id. Mur. 38:Dumnorigem, magna apud plebem gratia,
Caes. B. G. 1, 18:tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,
id. ib. 1, 20:certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,
Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,
Caes. B. G. 1, 40:apud quem ut multum gratia valeret,
Nep. Con. 2, 1:video apud te causas valere plus quam preces,
Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:quod apud vos plurimum debebit valere,
Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,
Cic. Verr. 2, 113:speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,
id. Sex. Rosc. 141:(eum) apud finitimas civitates largiter posse,
Caes. B. G. 1, 18:quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,
Cic. Verr. 1, 19:quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,
id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:qui apud eum plurimum poterat,
id. ib. 3, 130:qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,
id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:faciles sunt preces apud eos, qui etc.,
Cic. Har. Resp. 63:nihil me turpius apud homines fuisset,
id. Att. 2, 19:apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,
Cels. 3, 23.—Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:5.CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,
Cic. Fl. 52:Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,
Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:qui (colonus) perigrinatur apud vos,
Vulg. Exod. 12, 49:qui regnabat apud vos,
ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:si iste apud eos quaestor non fuisset,
Cic. Div. in Caecil. 4; 65:Apud eos fuisse regem Divitiacum,
Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:qui (praetores) apud illos a populo creantur,
Cic. Fl. 44:apud quos consul fuerat,
id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,
id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,
Verg. A. 6, 568;Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,
Cic. Font. 42:qui apud socios nominis Latini censi essent,
Liv. 41, 9:qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,
Cic. Verr. 4, 109:id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,
id. ib. 4, 80:si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,
id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,
Cic. Verr. 2, 131:si tu apud Persas deprehensus etc.,
id. ib. 5, 166:Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,
Caes. B. G. 1, 2:apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,
Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,
Caes. B. G. 1, 50:aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,
Tac. G. 31:Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),
Verg. A. 2, 71:apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,
Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,
in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:apud exercitum mihi fueris tot annos,
id. Mur. 45:quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,
in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,
Tac. H. 5, 10:quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,
with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:6.Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,
id. de Or. 1, 7, 28:quo in libro,
id. ib. 1, 11, 47):ut scriptum apud eundem Caelium est,
Cic. Div. 1, 26, 55:apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,
id. Sen. 22, 79:quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,
id. Off. 1, 9, 28:apud Agathoclem scriptum in historia est,
id. Div. 1, 24, 50:ut est apud poetam nescio quem,
id. Phil. 2, 65:Quod enim est apud Ennium, etc.,
id. Off. 1, 8, 26:de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,
id. ib. 1, 25, 87:Apud Varronem ita est, etc.,
Plin. 18, 35, 79, § 348:ut video scriptum apud Graecos,
Cic. Scaur. 4:invenio apud quosdam auctores,
Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:reperio apud scriptores,
id. ib. 2, 88:apud Solonem,
i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,
Tac. Or. 9. —Also of speakers:apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,
Tac. Agr. 22.—a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:b.quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,
Cic. Leg. 2, 13, 33:juris civilis magnum usum apud multos fuisse,
id. Brut. 41, 152:cum apud eum summum esset imperium populi,
Nep. Phoc. 2, 4:omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,
Sall. C. 20, 8:par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,
Liv. 22, 30, 8:apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),
Tac. A. 12, 35:pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),
id. H. 4, 76:minorem esse apud victos animum,
id. ib. 3, 1;2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,
Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:apud te est fons vitae,
Vulg. Psa. 35, 10:apud Dominum (est) misericordia,
ib. ib. 129, 7.—Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:c.erat ei apud me pauxillulum Nummorum,
Ter. Phorm. 1, 1, 3:negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,
Cic. Verr. 4, 29:multa (signa) deposita apud amicos,
id. ib. 4, 36:apud quem inventus est scyphus,
Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:te pix atra agitet apud carnuficem,
in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:qui (obsides) apud eum sint,
Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:II.remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,
Cic. Verr. 4, 2:si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,
Tac. H. 1, 13; 1, 20:qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,
Cic. Div. in Caecil. 8:neque praemia caedis apud interfectorem mansura,
Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:fidens apud aliquem obligare,
Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:Essetne apud te is servos acceptissimus?
Plaut. Capt. 3, 5, 56:non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,
Cic. Verr. 2, 110:apud publicanos gratiosus fuisti,
id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;apud Deum autem omnia possibilia sunt,
Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.Transf. In designations of place,A.At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):B.verecundari neminem apud mensam decet,
Plaut. Trin. 2, 4, 77:Quid apud hasce aedis negotii est tibi?
id. Am. 1, 1, 194:Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?
id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:navem is fregit apud Andrum insulam,
Ter. And. 1, 3, 17:apud Tenedum pugna illa navalis,
Cic. Arch. 21:ut apud Salamina classem suam constituerent,
Nep. Them. 3, 4:apud oppidum morati,
Caes. B. G. 2, 7:agri in Hispania apud Karthaginem Novam,
Cic. Agr. 1, 5:bellatum apud Actium,
Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,
Ov. R. Am. 163:morabatur in castris apud Galgalam,
Vulg. Jos. 10, 6:quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,
Verg. A. 11, 288:apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,
Tac. A. 4, 25:Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,
id. H. 3, 35:apud vexillum tendentes,
id. A. 1, 17:trepidatur apud naves,
id. H. 2, 15:hostis est non apud Anienem, sed in urbe,
Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,
Verg. A. 5, 261:apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,
Verg. A. 12, 331:octo apud Rhenum legiones,
Tac. A. 1, 3:apud ripam Rheni,
id. ib. 2, 83:probavi te apud Aquam Contradictionis,
Vulg. Psa. 80, 8:repertus apud fretum Siciliae,
Tac. A. 6, 14:propitiata Juno apud proximum mare,
id. ib. 15, 44:apud promunturium Miseni consedit in villa,
id. ib. 6, 50:Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,
Cat. 63, 53 Mull.:apud altaria deum pepigere,
before, Tac. A. 11, 9:decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,
id. ib. 14, 12 (cf.:unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,
Liv. 41, 9):apud Caesaris effigiem procubuit,
Tac. A. 12, 17; 13, 23:quartum apud lapidem substiterat,
id. ib. 15, 60:laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),
Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;on the other hand,
id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,
Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,
Tac. A. 2, 49.—At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,III.ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,
Tac. A. 4, 64:apud villam est,
Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,
Plaut. Ep. 2, 2, 67:deponere apud Solos in delubro pecuniam,
Cic. Leg. 2, 16, 40:ut rationes apud duas civitates possim relinquere,
id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,
Liv. 28, 29:donum apud Antium statuitur,
Tac. A. 3, 71:bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,
id. ib. 6, 11:Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,
Suet. Tit. 5:quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,
id. Aug. 93:apud Mediolanum,
Lact. Mort. Persec. 48:eum pugionem apud Capitolium consecravit,
Tac. A. 15, 74:Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,
id. ib. 15, 32:quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,
id. ib. 3, 72:qui (rei) apud aerarium pependissent,
Suet. Dom. 9 Roth:cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,
Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,
Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:apud Pharsaliam,
Liv. Epit. 111:apud Palaestinam,
Eutr. 7, 13:qui erant apud Helladam,
Vulg. 1 Macc. 8, 9. —Of time.A.With words denoting time or occasion, in, at (rare):B.apud saeclum prius,
Ter. Eun. 2, 2, 15:aliquem apud judicium persequi,
at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—With words designating persons, with, among, in the time of:IV.hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,
Cic. Off. 1, 12, 36:fecerunt hoc multi apud majores nostros,
id. Verr. 2, 118; 5, 148:Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,
id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),
Tac. A. 2, 33.—For ad with words implying motion (very rare):► Apud has some peculiarities of position, chiefly in Tac.APVT EVM PERVENIRE,
Inscr. Grut. 786, 5:atque apud hunc eo vicinum,
Plaut. Mil. 2, 5, 70:Bito apud aurificem,
Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:(naves) apud insulas longius sitas ejectae,
Tac. A. 2, 24:qui apud Romanos de societate functus est legatione,
Vulg. 2 Macc. 4, 11.(cf. ad, I. fin. b.)a.It is sometimes placed after its subst.:b.quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,
Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:Is locus est Cumas aput,
Lucr. 6, 747 Lachm.:montem apud Erycum,
Tac. A. 4, 43:ripam apud Euphratis,
id. ib. 6, 31:Misenum apud et Ravennam,
id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—It is sometimes placed between the subst. and adj.:c.barbaras apud gentes,
Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,
id. ib. 14, 14.—Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,
ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416. -
17 turris
turris, is (acc. turrim and turrem; abl. turri and turre; v. Neue, Formenl. I. 196 sqq.), f., = turris.I.Lit.A.In gen., a tower:B.eā ballistā si pervortam turrim,
Plaut. Bacch. 4, 4, 59: apud vetustam turrem, Att. ap. Prisc. p. 761 P.:Dionysius contionari ex turri altā solebat,
Cic. Tusc. 5, 20, 59:in omni turre,
Val. Fl. 1, 14:celsae graviore casu Decidunt turres,
Hor. C. 2, 10, 11; cf.altae,
id. Epod. 17, 70:Dardanae,
id. C. 4, 6, 7:aënea,
Ov. Am. 2, 19, 27.—In partic., a military tower, for defence of a camp or the walls of a city:II.turrim in praecipiti stantem Adgressi ferro,
Verg. A. 2, 460; Caes. B. G. 5, 40; 6, 29; id. B. C. 3, 9; Cic. Prov. Cons. 2, 4;for attack in a siege,
Caes. B. G. 3, 21; Cic. Fam. 15, 4, 10; Liv. 32, 17, 17;on the backs of elephants,
id. 37, 40, 4;on a ship,
id. 37, 24, 6 et saep.—Transf.A.For any high building, a castle, palace, citadel:B.pauperum tabernas Regumque turres,
Hor. C. 1, 4, 14; so,regia,
Ov. M. 8, 14:Maecenatiana,
Suet. Ner 38:maris vastum prospectet turribus aequor,
Tib. 1, 7, 19.—A dove-cot built in the form of a tower, Varr. R. R. 3, 3, 6; Ov. P. 1, 6, 51.—C.A kind of battlearray when the troops were arranged in a square, Cato ap. Fest. s. v. serra, p. 344 Müll.; cf. Gell. 10, 9, 1. -
18 vigilia
I.Lit.A.In gen., wakefulness, sleeplessness, a lying awake:B.ut neque vigilia praecesserit neque ventris resolutio,
Cels. 2, 6:corporum robora nocturnā vigiliā minuere,
id. 1 init.:cui non sunt auditae Demosthenis vigiliae?
Cic. Tusc. 4, 19, 44; id. Par. prooem. § 5.—In partic.1.Lit., a keeping awake for the security of a place, esp. of a city or camp, a watching, watch, guard (cf.:b.excubiae, statio): noctu vigilias agere ad aedes sacras,
Cic. Verr. 2, 4, 43, § 93:vestra tecta custodiis vigiliisque defendite,
id. Cat. 2, 12, 26:exercitus stationibus vigiliisque fessus,
Liv. 5, 48, 6:vigiles scutum in vigiliam ferre vetuit,
to take on guard, id. 44, 33, 8:vigiliarum nocturnarum curam per urbem magistratibus mandavimus,
id. 39, 16, 12.—Transf.(α).A watch, i. e. the time of keeping watch by night, among the Romans a fourth part of the night:(β).nox in quattuor vigilias dividitur, quae singulae trium horarum spatio supputantur,
Hier. Ep. 140, 8:primā vigiliā capite arma frequentes,
Liv. 5, 44, 7; 10, 34, 13; 21, 27, 2:cum puer tuus ad me secundā fere vigiliā venisset,
Cic. Fam. 3, 7, 4:de tertiā vigiliā,
Caes. B. G. 1, 12:tertiā vigiliā,
id. ib. 2, 33; Liv. 9, 44, 10:de quartā vigiliā,
Caes. B. G. 1, 40.—The watch, i. e. those standing on guard, watchmen, sentinels:2.milites disponit, non certis spatiis intermissis sed perpetuis vigiliis stationibusque,
Caes. B. C. 1, 21; 2, 19; Cic. Mil. 25, 67; Sall. C. 32, 1; id. J. 45, 2; 100, 4; Liv. 39, 14, 10.—A watching at religious festivals, nightly vigils:II.Cereris vigiliae,
Plaut. Aul. prol. 36; 4, 10, 65.—Trop., watchfulness, vigilance (the figure taken from military sentinels; perh. only in the foll. passages;whereas vigilantia is far more freq.): ut vacuum metu populum Romanum nostrā vigiliā et prospicientiā redderemus,
Cic. Phil. 7, 7, 19; cf.:quasi in vigiliā quādam consulari ac senatoriā,
id. ib. 1, 1, 1: cupio jam vigiliam meam, Brute, tibi tradere: sed ita, ut ne desim constantiae meae, my post, i. e. my office, duty, id. Fam. 11, 24, 1.— Plur.: cum summis vigiliis aliquid perficere, Just. Inst. prooem. § 1.
См. также в других словарях:
Military camp — Warfare Military history Eras Prehistoric Ancient Medieval Gunpowder Industrial … Wikipedia
military camp — military base, location where soldiers reside and receive military training … English contemporary dictionary
Sussex Military Camp — The Sussex Military Camp, frequently shortened to Camp Sussex, was a training facility for the Permanent Active Militia and Non Permanent Active Militia, later known as the Canadian Army. It was located on the southeastern edge of the town of… … Wikipedia
Camp Belknap (military camp) — History When war was declared on Mexico in May of 1846, Congress authorized the raising of 50,00 volunteer troop to supplement the regular army. General Zachary Taylor was inundated with the volunteer soldiers arriving at Brazos Santiago, and was … Wikipedia
Colonel Tshatshi Military Camp — The Colonel Tshatshi Military Camp (French, Camp Militaire Colonel Tshatshi) is a military compound and headquarters of the Military of the Democratic Republic of Congo. The base pays host to the defense department, and the Joint Chiefs of staff… … Wikipedia
Trentham Military Camp — Trentham Army Camp is a New Zealand Defence Force facility located in Trentham, Upper Hutt, near Wellington. As an army installation, it also hosts Joint NZDF facilities including:* Commander Joint Forces New Zealand * Headquarters Joint Forces… … Wikipedia
Camp Hughes — was a Canadian military training camp, located in the Rural Municipality of North Cypress west of the town of Carberry in Manitoba, Canada. It was actively used for military training from 1909 to 1934.HistoryIn 1909, a Canadian Military training… … Wikipedia
Camp Bastion — Helmand Province, Afghanistan Type Main Base (with airfield) Built 2006 In use 2006–present Controlled by … Wikipedia
Camp Ipperwash — Military Camp Ipperwash (also Camp Ipperwash) is a former Canadian Forces training facility located in Lambton County, Ontario near Kettle Point.HistoryIn 1941 the Department of National Defence (DND) identified a requirement for an army training … Wikipedia
Camp Taylor, Louisville — Camp Taylor is a neighborhood and former military base six miles southeast of downtown Louisville, Kentucky, USA. First announced on June 11, 1917 it was originally a military camp named for former president Zachary Taylor. For a time it was… … Wikipedia
Camp Shanks — was a United States Army installation in and around Orangeburg in the Town of Orangetown, New York. Situated near the juncture of the Erie Railroad and the Hudson River, it served as a point of embarkation for troops departing overseas during… … Wikipedia
